سوختن واشر سر سیلندر یا به اصطلاح واشر زدن ماشین یکی از ایرادات پرهزینه و دردسر سازی است که اگر به آن توجه نشود، خسارت سنگینی به موتور خودرو وارد می کند.
شما به عنوان یک راننده باید با علت، علائم سوختن واشر سر سیلندر و خطرات رانندگی با ماشین واشر سرسیلندر سوخته آشنا باشید تا بتوانید از این اتفاق پیشگیری کنید یا هنگام واشر زدن، ماشین را بلافاصله به تعمیرگاه ببرید.
واشر سر سیلندر چیست؟
موتورهای احتراقی از دو نیم تنه تشکیل می شوند. نیم تنه پایینی همان بلوک سیلندر یا بدنه موتور است که بلوک موتور، شاتون، پیستون و میل لنگ در آن جای گرفته اند. نیم تنه بالا که ارتفاع کمتری دارد و سر سیلندر نامیده می شود، شامل سوپاپ ها و میل سوپاپ ها است.
این دو بخش باید به طور دقیق روی هم ثابت و درز بین آن ها آب بندی شود تا موتور بتواند به درستی کار کند. واشر سرسیلندر همان قطعه ای است که شکاف بین سر سیلندر و بلوک سیلندر را آب بندی و عایق بندی می کند. این قطعه به شکل یک صفحه است که روی سطح آن سوراخ هایی وجود دارد. تعداد این سوراخ ها برابر با تعداد پیستون های موتور است که دقیقا منطبق بر حفره های کف سر سیلندر و قسمت بالای بدنه موتور هستند.
واشر سر سیلندر باید در برابر حرارت و فشار مقاومت بالایی داشته باشد. بنابراین برای ساخت آن از متریالی مانند فولاد، آلومینیوم، مس و پنبه نسوز استفاده می شود.
واشر سر سیلندر در موتور چه کاری انجام می دهد؟
واشر سر سیلندر در موتور 4 وظیفه مهم بر عهده دارد:
- مسیر گردش سیالات موتور مانند مایع خنک کننده و روغن برای خنک کردن و روانکاری قطعات را تعیین می کند.
- از مخلوط شدن آب و روغن موتور جلوگیری می کند.
- فشار درون سیلندر را در محدوده بهینه نگه می دارد تا راندمان موتور افت نکند.
- از خروج گازهای حاصل از احتراق از سر سیلندر جلوگیری می کند.
واشر زدن ماشین به چه معناست؟
واشر زدن ماشین اصطلاحی است که برای بیان آسیب دیدگی واشر سر سیلندر به کار می رود. واشر سرسیلندر از متریال مستحکم و نسوز ساخته می شود از این رو توان و مقاومت بالایی در برابر فشار و حرارت دارد، با این حال اگر دما و فشار موتور از محدوده مجاز بالاتر برود، این قطعه آسیب می بیند.
آسیب به واشر سر سیلندر باعث تغییر شکل (دفرمه شدن) و سوختن آن می شود. البته این واشر مانند بسیاری از دیگر قطعات خودرو طول عمر محدودی دارد و گاهی پایان عمر مفید، دلیل واشر زدن ماشین است.
در هر صورت اگر واشر سر سیلندر بسوزد، دیگر نمی تواند وظیفه آب بندی موتور را به درستی انجام دهد. در نتیجه سیالات موتور به داخل سیلندر راه پیدا می کنند یا از مجاری خود خارج شده و با هم مخلوط می شوند.
علت سوختن واشر سر سیلندر ماشین چیست؟
- فرسودگی یا پایان یافتن عمر مفید قطعه
- بالا رفتن بیش از حد حرارت و فشار موتور
- نصب نادرست واشر سر سیلندر
- شل بسته شدن پیچ های واشر سرسیلندر
- استفاده نکردن از مایع ضد یخ
- خرابی ترموستات موتور
- عدم هدایت هوای خنک به سمت موتور به دلیل خرابی فن خودرو
- نشت آب (مایع خنک کننده) و روغن در موتور
- خرابی واتر پمپ و عدم گردش آب در بدنه موتور
- هوا گرفتن یا انسداد لوله های رادیاتور
- خرابی فن رادیاتور و خنک نشدن آب در آن
- ترک خوردن یا تاب برداشتن سر سیلندر
- فشار بیش از حد روی موتور به دلایلی مانند بالا بودن دمای هوای محیط، استفاده طولانی مدت از خودرو، حمل بار سنگین یا ماندن در ترافیک
علائم واشر زدن ماشین
- مشاهده آب و روغن روی بدنه موتور
- روشن نشدن ماشین در استارت اول
- ریپ زدن و لرزش ماشین بعد از روشن شدن
- جوش آوردن موتور ماشین
- کاهش سطح آب رادیاتور با وجود سالم بودن و عدم نشتی شیلنگ ها و لوله های آب موتور
- خروج دود سفید یا بخار آب از اگزوز (نشانه نفوذ آب به محفظه احتراق است)
- خروج دود آبی از اگزوز (نشانه نشت روغن به محفظه احتراق است)
- متورم شدن (باد کردن) شیلنگ های آب موتور
- مشاهده حباب هوا در مخزن آب رادیاتور هنگام روشن بودن موتور
- کاهش توان و شتاب موتور
- تغییر رنگ شفاف روغن موتور به رنگ شیری به دلیل ترکیب شدن آب با روغن (ماشین آب و روغن قاطی کرده)
- مشاهده قطرات روغن درون مخزن آب رادیاتور
- شنیدن صدای غیر طبیعی شبیه به صدای شر شر آب از قسمت پشت داشبورد خودرو
- بالا رفتن غیر عادی دمای موتور (موتور گرم تر کار می کند)
آیا سوختن واشر سر سیلندر خطرناک است؟
رانندگی با ماشین واشر سر سیلندر سوخته کار اشتباه و خطرناکی است. زیرا واشر زدن ماشین باعث می شود آب بندی سیلندر از بین برود و احتمال مخلوط شدن سیالات موتور وجود دارد. این اتفاق عواقب پر هزینه زیر را به دنبال دارد.
اختلال در روغن کاری قطعات موتور
روغن موتور باید خالص، با کیفیت، تمیز و با درجه گرانروی مناسب در مجاری مخصوص خود جریان داشته و قطعات موتور از قبیل پیستون، شاتون، میل لنگ و یاتاقان ها را روانکاری کند تا وظیفه خود را به درستی انجام دهند و ماندگاری طولانی داشته باشند. در صورت آسیب دیدن واشر سر سیلندر، آب به مجاری روغن موتور راه پیدا می کند و روغن خاصیت خود را از دست می دهد. در نتیجه احتمال صدمه دیدن موتور و ایراداتی مانند یاتاقان زدن، شاتون زدن، روغن سوزی و خرابی میل سوپاپ افزایش می یابد.
زنگ زدگی اجزای حساس موتور
قاطی شدن آب و روغن نه تنها خاصیت روغن موتور را از بین می برد بلکه باعث می شود قطعات حساسی مانند میل لنگ و بخش های داخلی موتور دچار زنگ زدگی شوند. به عبارت دیگر قطعات موتور آسیب های جدی می بینند که برای تعمیر آن ها باید موتور کاملا باز شود. این مسئله هزینه های بسیار زیادی را به همراه دارد.
کم شدن توان موتور
با سوختن واشر سر سیلندر، کمپرس موتور یا هوای فشرده داخل سیلندر به بیرون نشت پیدا کرده و هدر می رود. نتیجه این اتفاق کاهش قدرت موتور و توان فنی خودرو است. یعنی خودرو شتاب و چابکی سابق را نخواهد داشت.
از طرفی واشر زدن ماشین ممکن است راه را برای ورود آب به محفظه احتراق باز کند. ترکیب شدن آب با سوخت، کیفیت سوخت را پایین می آورد که این رویداد نیز موجب کاهش قدرت موتور می شود.
چطور از سوختن واشر سرسیلندر جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از واشر زدن خودرو باید حواستان به بالا رفتن دمای موتور و جوش آوردن ماشین باشد و همه عوامل موثر در کنترل دمای موتور را به طور مرتب بررسی کنید.
تعویض به موقع روغن موتور
برای جلوگیری از بالا رفتن دمای موتور و سوختن واشر سر سیلندر باید روغن موتور کافی و با کیفیت برای روان کاری قطعات در دسترس باشد. بنابراین به طور مرتب سطح روغن موتور را چک کرده و بعد از هر 5 هزار کیلومتر رانندگی آن را تعویض کنید.
کافی بودن مایع خنک کننده
یکی از اصلی ترین دلایل جوش آوردن موتور و اشر زدن ماشین، کمبود آب رادیاتور و استفاده نکردن از ضد یخ به ویژه در مناطق گرمسیر و فصول گرم سال است. هفته ای دو بار آب خودرو را چک کرده و در صورت نیاز به آن آب اضافه کنید.
اطمینان از عملکرد صحیح سیستم خنک کننده
اگر سیستم خنک کننده به طرز صحیحی کار نکند دمای موتور بیش از حد بالا می رود و واشر سرسیلندر می سوزد. در فواصل زمانی مختلف، رادیاتور و سایر اجزای مختلف سیستم خنک کننده را بررسی کرده و ایرادات احتمالی آن را رفع نمایید. مشکلاتی از قبیل خرابی فن، ترموستات، واتر پمپ و گرفتگی لوله ها و منافذ عبور آب عملکرد سیستم خنک کننده را مختل می کند.
فشار نیاوردن به موتور و رانندگی با شرایط استاندارد
هر نوع فشار غیر عادی و اضافی به ماشین می تواند موجب افزایش دما و فشار موتور و سوختن واشر سرسیلندر شود. برای جلوگیری از این اتفاق، از شتاب گیری ناگهانی، حمل بار سنگین، طی کردن مسافت های طولانی در فصل گرم بدون توقف و استراحت خودداری کنید.
ویژگی های واشر سر سیلندر باکیفیت
واشر سر سیلندر در موتور خودرو نقش بسیار مهمی دارد بنابراین برای تعویض، آن را با قطعه با کیفیت جایگزین کنید. مهمترین ویژگی های واشر سر سیلندر مرغوب و با کیفیت عبارت است از:
- مطابقت با راهنمای شرکت سازنده خودرو
- دارای ضریب انبساط حرارتی مشابه بلوک سیلندر
- پوشش کامل تمامی منافذ موجود در سر سیلندر
- مقاومت بالا در برابر فشار و حرارت بلوک سیلندر
- برخورداری از ضریب انتقال حرارت مناسب مطابق با دمای عملکردی موتور
هزینه تعمیر واشر سر سیلندر
واشر سر سیلندر یک قطعه مصرفی در موتور خودرو است که در صورت فرسودگی یا سوختن قابل تعمیر نیست و باید تعویض شود. قیمت واشر سر سیلندر خودروهای مختلف متفاوت است اما به طور کلی این قطعه قیمت بالایی ندارد. از این رو پیشنهاد می کنیم برای صرفه جویی در هزینه به سراغ محصولات درجه دود سه نروید. در واقع هزینه ای که برای خرید و تعویض این قطعه می پردازید شما را از هزینه سنگین خرابی قطعات اصلی موتور نجات می دهد.
از طرفی بخش عمده هزینه تعویض واشر سر سیلندر مربوط به اجرت مکانیک است. زیرا تعویض این قطعه فرآیندی زمان بر بوده و برای رسیدن به واشر سرسیلندر مکانیک باید قطعات زیادی را باز و بسته کند.
در صورت سوختن واشر سرسیلندر چه باید کرد؟
در صورت مشاهده علائم سوختن واشر سر سیلندر که در این مقاله به آن اشاره شد، از ادامه رانندگی خودداری کرده و ماشین را متوقف کنید. سپس آن را توسط بکسل به تعمیرگاه منتقل نمایید. در غیر این صورت با عواقب جدی و پر هزینه ای که برای موتور خودرو پیش می آید، مواجه خواهید شد.
