با وجود پیشرفت های که در تکنولوژی ساخت خودروهای نسل جدید در حال وقوع است، در آینده ای نه چنان دور ماشینهای بنزینی و دیزلی جای خود را به برقی و هیبریدی داده و به مرور از رده خارج می شوند. در این مقاله قصد داریم در مورد تفاوت خودروی برقی با هیبریدی و اینکه کدام یک، گزینه مناسب تری برای تردد در ایران است صحبت کنیم. تا پایان مطلب همراه ما باشید.
خودروهای هیبریدی
خودروی هیبریدی، ماشینی با سیستم احتراقی است که در طراحی آن به منظور تامین نیرو محرکه، علاوه بر پیشرانه احتراقی از یک موتور الکتریکی و باتری نیز به طور همزمان استفاده شده است. این مدل خودروها که به عنوان خودرو سبز شناخته می شوند اولین بار توسط کمپانی تویوتا در سال 1997 تحت عنوان تویوتا پریوس به بازار خودرو عرضه شدند.
در اتومبیل های هیبریدی، موتور الکتریکی نقش مکمل برای موتور احتراقی را دارد و باتری خودرو از طریق تبدیل سرعت به انرژی در هنگام کاهش سرعت یا ترمز شارژ می شود. هنگامی سوخت خودرو تمام می شود، به کمک قابلیت پیشران الکتریکی، خودرو می تواند چند ده کیلومتر دیگر را طی کند.
به عبارت دیگر خودروی هیبریدی با مصرف سوخت فسیلی کمتر، برد حرکتی بیشتری را ارائه داده و با هر مرتبه سوختگیری، مسافت طولانی تری را طی می کند.
انواع خودرو هیبریدی
خودروهای هیبریدی دارای سه نوع مختلف هستند. اصول کار هر سه یکسان است و تنها در جزئیات باهم تفاوت دارند.
1 – اتومبیل مایلد- هیبرید
در این نوع خودرو هیبریدی، به صورت جزئی و صرفا در مواردی که موتور احتراقی به نیروی کمکی نیاز دارد، از توان موتور الکتریکی استفاده می شود. در این خودروها موتور الکتریکی در مواقعی مانند شروع حرکت، به منظور تسهیل حرکت خودرو در کنار پیشرانه بنزینی وارد عمل می شود.
2 – ماشین فول هیبرید
در این مدل ها، از باتری بزرگتر با ظرفیت بالاتر استفاده می شود. زیرا موتور الکتریکی با توان بیشتری کار کرده و خودرو قادر است مسافت های قابل توجهی را به صورت کاملا برقی و بدون نیاز به کار کردن موتور احتراقی طی کند. از این رو خودروهای فول هیبرید قدرت و برد حرکتی بالاتری دارند و نسبت به مدل مایلد سوخت کمتری مصرف می کنند.
3 – خودرو پلاگین هیبرید
این مدل بسیار شبیه به نمونه فول هیبرید است با این تفاوت که باتری ماشین پلاگین هیبرید را می توان از طریق منبع خارجی یعنی ایستگاه های شارژ یا حتی پریز برق خانگی شارژ کرد. ظرفیت باتری و برد حرکتی در حالت تمام الکتریکی خوردو هیبرید پلاگین از دو نسخه دیگر بیشتر است.
در دو نمونه قبلی امکان شارژ باتری از منبع خارجی وجود ندارد و شارژ تنها توسط موتور احتراقی یا سیستم بازیابی انرژی ترمزها تامین می شود.
اتومبیل های پلاگین هیبرید را به عنوان گام گذر از مرحله هیبرید به مرحله خودروهای برقی می شناسند.
خودروهای برقی (Electric vehicle)
اگر موتور احتراقی ماشین های هیبریدی را برداریم و فقط موتور الکتریکی باقی بماند، یک خودرو برقی خواهیم داشت. خودرو های برقی بدون نیاز به پیشرانه احتراقی طراحی و تولید شده اند و ماشین برای حرکت تنها به انرژی الکتریکی متکی است.
اجزای اصلی بخش فنی خودرو برقی از یک یا دو موتور الکتریکی و باتری لیتیوم یون (یا انواع دیگی باتری) تشکیل شده است. در حال حاضر با هر مرتبه شارژ خودور برقی می توان مسافتی در حدود 200 تا 50 0 کیلو متر را پیمود که با پیشرفت تکنولوژی انتظار می رود این برد حرکتی به حدود 800 تا 1000 کیلومتر اتقا یابد.
اولین نسل خودروهای برقی کاربردی در سال 1880 مطرح شد. با این حال ورود گسترده خودروی برقی به صنعت خودروسازی به اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 بر می گردد.
مزایای خودروهای برقی
در حال حاضر کمپانی های خودورو سازی بزرگ و دولت ها، مردم را به خرید خودروهای برقی تشویق می کنند. اغلب کشورها نیز در حال آماده سازی زیرساخت های لازم برای استفاده از اتومبیل های برقی هستند.
ویژگی ها و مزایای منحصر به فرد خودروهای برقی که موجب این میزان محبوبیت شده است عبارتند از:
- بدون صدا
- آلایندگی صفر
- کمک به کاهش آلودگی هوا و انتشار گازهای گلخانه ای
- کاهش وابستگی به نفت و سوخت های فسیلی
- امکان شارژ خودرو الکتریکی در منزل یا ایستگاه های ویژه
تفاوت خودروهای هیبریدی و برقی
حال که با خودروهای برقی و هیبریدی آشنا شدید به راحتی می توانید تفاوت های آن ها را تشخیص دهید. برای درک بهتر تفاوت خودرو برقی با هیبریدی، اختلافات آن ها را به صورت موردی بیان می کنیم.
خودروی هیبریدی یک سیستم دو گانه سوز است
در خودروی هیبریدی برای حرکت از ترکیب قدرت موتور درون سوز احتراقی (بنزینی) و توان موتور الکتریکی استفاده می کند. اما در خودروی برقی تمام توان مورد نیاز از موتور الکتریکی و باتری تامین می شود.
خودروی برقی با برق خانگی شارژ می شود
دیگر تفاوت خودروی هیبریدی با برقی نحوه شارژ باتری است. باتری خودرو الکتریکی با اتصال به برق خانگی یا ایستگاه های مخصوص شارژ می شود. اما در مدل های مایلد و فول ماشین هیبریدی این امکان وجود ندارد. تنها پلاگین هیبرید از طریق منبع خارجی قابل شارژ است.
برد حرکتی خودرو برقی بیشتر است
مسافت طی شده توسط خودرو برقی در هر مرتبه شارژ بسیار بیشتر از یک اتومبیل هیبریدی است. زیرا توان موتور و ظرفیت باتری در ماشین الکتریکی بیشتر است.
شتاب و چابکی بیشتر با خودروهای برقی
در خودرو برقی، بیشینه گشتاور به صورت لحظه ای در همان ابتدای حرکت به چرخ ها منتقل می شود. در نتیجه این خودروهای در مقایسه با خودر های احتراقی هم رده پرشتاب تر عمل می کند و هیجان رانندگی با آن بیشتر است.
قدرت و توان بالاتر با خودرو هیبریدی
توان و قدرت ماشین برقی به توان باتری آن بستگی دارد. اما در خودرو های هیبریددی این توان به هماهنگی بین موتور الکتریکی و بنزینی وابسته است. به طور کلی توان خروجی ماسین هیبریدی از برقی بیشتر است.
رانندگی بدون تولید آلودگی با خودروی برقی
خودروی هیبریدی در مقایسه با خودروهای تمام احتراقی مصرف سوخت کمتری دارند، لذا در کاهش آلودگی هوا موثر عمل می کنند. این در حالی است که خودرو برقی در کل مسیر طی شده، هیچ نوع گاز گلخانه ای و آلودگی وارد محیط نمی کند.
اثرات زیست محیطی خودروهای برقی و هیبریدی
از نظر زیست محیطی ماشین های الکتریکی گزینه های بهتر و پایدارتری به حساب می آیند. در برخی موارد خودروهای هیبریدی بریا کره زمین بدتر از خودروهای سنتی هستند. زیرا باتری موتور الکترکی سنگین است و همین موضوع باعث می شود وزن خودرو هیبریدی از خودروهای احتراقی سنتی بیشتر باشد. اگر از خودرو هیبریدی با تکیه بر مصرف سوخت، برای سفرهای طولانی استفاده کنید تاثیر زیست محیطی آن نسبت به ماشین های سنتی بسیار بیشتر است.
برای رانندگی در ایران خودروی برقی بهتر است یا هیبریدی؟
طبق نظر کارشناسان حمل و نقل، با توجه به کیفیت پایین جاده های کشور و نبود زیرساخت های لازم برای خودروهای برقی از قبیل ایستگاه های شارژ باتری، اتومبیل برقی گزینه مناسبی برای تردد در ایران نیست. از طرفی در ایران قیمت سوخت های فسیلی پایین است. به منظور کاهش تولید گازهای گلخانه ای و آلودگی هوا استفاده از خودروهای هیبریدی در ایران انتخاب مناسب تری است.
گرچه با وجود چالش های زیست محیطی و کاهش ذخایر نفتی جهان، تلاش برای طراحی و تولید انبوه خودروهای تمام برقی امری ضروری است.
